شهرک قدس - کلاته بالا

تنور در روستای کلاته بالا استوانه ای است گلی که معمولاً از آن برای پخت نان استفاده می شود .در تمامی حیاط های روستای کلاته بالا وهمچنین شهرک قدس یک تنور که در اتاقی بنام مدبخ (مطبخ) قرار دارد وجود دارد

همانطور که اشاره شد از تنور بیشتر برای پخت نان استفاده می شود ولی بعد از اینکه پخت نان تمام شد بعضی مواقع بخصوص در زمستان مقداری چغندر را در زیر آتش تنور می گذاشتند تا برای صبحانه آماده گردد به به اصطلاح ملی به آن چغندر خلی kholiمی گویند همچنین برای درست کردن آبگوشت از ظرف های مسی درب دار(قلفghalef) استفاده می شود در ضمن نوعی نان محلی بنام کماچ قلفی komach ghalefiهم می پزند که در مطلب نان های محلی به آن اشاره خواهد شد .

برای ساخت تنور نوعی خاک رس که چسبندگی زیادی دارد را با آب مخلوط می کنند و مدت حداقل 24 ساعت می بایست از مخطوط آن بگذرد تا به قول محلی گل برسد یعنی حسابی خیس بخورد .آن وقت گل را ورز می دهند ودر موقع ورز دادن به آن موی بُز اضافه می کنند تا در موقعیکه تنور را درست کردند لایه گل آن ترک نخورد آنقدر گل رس را ورز میدهند که گل سفت شود و به دست نچسبد

گل را صورت نوار هایی به ضخامت 3 الی 4 سانتیمتر وبه عرض 20سانتیمتر وطول 60سانتمتر الی 1متر پهن می کنند است. سپس لبه های نوار گلی را با چاقو برش داده و نوارها را در روی زمین به صورت دایره و از ضخامت روی هم قرار میدهند. این کار توسط استادان تنور ساز انجام میگیرد وقسمت پایین و وسط تنور قطر آن دو برار دهانه تنور می باشد.

وقتی تنور کامل شد صبر میکردند تا تنور کاملا خشک گردد وبعد آن را به محل نصب آن که مدبخmodbakh(مطبخ) نامیده میشود میبردند ودر حاشیه بیرونی تنور مقداری سنگریزه به ضخامت 20سانتیمتر تا لبه تنور میریختند وبا گل رس همراه با ساقه گندم لبه های دهانه تنور را گرد میکردند همچنین قسمت دهانه تنور ،قسمت جلوی تنور لبه آن پایین تر بود تا نانوا راحتتر بتواند نان بپزد .در حاشیه پایینی تنور سوراخی بنام دمه damehکه کار هواکش را انجام میداد، ایجاد میکردند.

در این موقع در داخل تنور آتش روشن میکنند واین زمان را به مدت 24ساعت ادامه میدهند تا گل رس بپزد .بعد تنور را با چربی حیوانی چرب میکنند تا دوام آن زیاد گردد وموقع پخت نان از دیواره تنور گل به نان نچسبد .

پیمان کامکار

ساعت11:34---11 مرداد 1395

- [ایمیل]

با سلام و عرض ارادت

بنده پیمان کامکار دانشجوی دکترای روانشناسی و همچنین پژوهشگر در حوزه علوم قدیم از جمله طب سنتی می باشم. در زمینه شیوه های تهیه تنور گلی داشتم تحقیق می کردم که با سایت شما آشنا شدم و از مطالب سایت بهره مند شدم. اما هنوز چند سوال در زمینه تنور دارم که پاسخ داده نشده است و می خواستم از شما خواهش کنم اگر امکان داره یک شماره تماس در اختیار بنده قرار دهید تا با شما تماس بگیرم و ان شاء الله از راهنمائی های ارزنده شما در این زمینه بهرمند گردم.

اگر تمایل به ارسال شماره داشتید شماره تماس بنده اینه: 09185119462

با تشکر.

پاسخ:درود بر شما تلفن :09123330184 بنده غلامی هستم البته با شما تماس میگیرم

فریده

ساعت21:15---22 بهمن 1392

[وب سایت]

سلام

بعده اینکه اماده شد چند ساعت بگذره اتیش روشن کنیم توش؟

چربی رو چجوری؟
پاسخ:درود بر شما گل رسی که تنور را از آن ساخته اید حتما می بایستی کاملا خشک شود اگر تنور را آماده خریده اید به محض اینکه محل تنور آماده شد می توانید آتش روشن کنید . چرب کردن تنور هم بدین صورت است که پارچه ای نخی یا پنبه ای را به دور یک جارو می بندند و پارچه را به روغن حیوانی یا صنعتی آغشته کرده و داخل تنور می چرخانند تا تمامی قسمت داخل تنور چرب گردد.در ضمن زمانی این کار را انجام می دهند که دیواره داخل تنور کاملا داغ باشد